– Powoli odzyskujemy możliwości inwestowania w rozwój naszego regionu. „Janosikowe” nie jest wreszcie największą kwotą, jaką wydamy w tym roku. Możemy wrócić np. do projektów drogowych, które były zamrożone przez ostatnie lata – m.in. budowy dorgi do mostu na Wiśle w okolicy Solca – powiedział marszałek Adam Struzik. – Poza tym oddech łapią nasze instytucje kultury. Z kwoty, którą uzyskaliśmy dzięki mniejszemu „janosikowemu”, mogliśmy część przeznaczyć na wsparcie bieżącej działalności muzeów i teatrów. Przed nami także ważna inwestycja związana z ochroną zdrowia. W tym roku rozpocznie się budowa nowego szpitala psychiatrycznego w Drewnicy.
Niższe „janosikowe” to efekt wieloletnich starań władz województwa. W ubiegłym roku Trybunał Konstytucyjny zakwestionował zasady dotychczasowego naliczania subwencji. Posłowie nie przygotowali zmian, na które mieli czas do września 2014 r., zarząd województwa zwrócił się więc o wsparcie do premier Ewy Kopacz. Marszałek Adam Struzik zabiegał o zmniejszenie tej kwoty o ok. 200 mln zł, z uwagi na fakt, że przez ostatnie lata Mazowsze było nadmiernie obciążone, oddając innym regionom w sumie już 6,5 mld zł. Ostatecznie ustalono, że w przyszłym roku Mazowsze nie zapłaci, jak pierwotnie planowało ministerstwo – 112 mln zł mniej, ale 212 mln zł.
– Wyraźnie widać, że zarząd myśli o rozwoju województwa i wszystkie te środki, które można, przeznacza na inwestycje – dodaje skarbnik Marek Miesztalski. – Z dodatkowych pieniędzy ponad 60 proc. zostało przeznaczonych właśnie na ten cel. Jeśli chodzi o drogi, to przede wszystkim kończymy projekty, które miały dofinansowanie unijne z kończącej się właśnie perspektywy, i skupiamy się na nowej, czyli rozpoczynamy przygotowania, a nawet na niektórych odcinkach roboty drogowe, bo kwalifikowalność wydatków liczona jest już właściwie od zeszłego roku.
Wydatki, jakie planują władze województwa, w dużej mierze dotyczyć będą infrastruktury drogowej (ogólnie 309,87 mln zł, z czego 130 mln zł przeznaczonych będzie na nowe inwestycje), wsparcia transportu kolejowego (304,55 mln zł), a także ochrony zdrowia (197,3 mln zł), kultury (165,74 mln zł) i oświaty (135,17 mln zł). Pojawi się również wsparcie dla organizacji pozarządowych – 4,36 mln zł, ale będą one w najbliższym roku przeznaczone tylko dla organizacji zajmujących się sportem wśród dzieci i młodzieży. Poza tym Mazowsze będzie musiało w 2015 r. wpłacić do budżetu państwa 271,45 mln zł „janosikowego”.
.jpg)
Czołowa inwestycja to kontynuacja projektu „Internet dla Mazowsza” (wkład własny zabezpieczony na ten rok wynosi 50 mln zł). Poza tym największe inwestycje dotyczą głównie infrastruktury drogowej oraz infrastruktury służącej ochronie zdrowia.
Na samo pozyskanie gruntów niezbędnych do przebudowy lub budowy dróg wojewódzkich przeznaczonych jest 9 mln zł. Największe inwestycje drogowe planowane na ten rok to rozbudowa drogi wojewódzkiej nr 747 na odcinku od skrzyżowania z drogą krajowa nr 79 wraz ze skrzyżowaniem w m. Lipsko do projektowanego mostu na rzece Wisła (44,5 mln zł), drogi wojewódzkiej nr 727 Klwów-Szydłowiec (8,43 mln zł), rozbudowa drogi wojewódzkiej nr 802 na odcinku od drogi krajowej nr 2 do granicy miasta Mińsk Mazowieckiego (8 mln zł), przebudowa odcinka drogi wojewódzkiej nr 803 w miejscowości Żelków Kolonie, pow. siedlecki (7 mln zł), rozbudowa skrzyżowania ul. Licealnej i Piłsudskiego w Sochaczewie w ciągu drogi wojewódzkiej nr 705 (5,3 mln zł), rozbudowa drogi wojewódzkiej nr 683 w powiecie piaseczyńskim (5 mln zł), przebudowa drogi wojewódzkiej nr 730 – ul. Warecka w miejscowości Jasieniec, pow. grójecki (4,3 mln zł) czy budowa nowego przebiegu drogi wojewódzkiej nr 627 na odcinku o długości ok. 15 km od Treblinki do Kosowa Lackiego (2,66 mln zł). Według planów większość tych dróg oraz kilka innych realizowana będzie w przyszłości z udziałem środków unijnych w ramach nowego RPO WM.
W ochronie zdrowia największa inwestycja to dokapitalizowanie spółki „Mazowiecki Szpital Wojewódzki Drewnica” (5,3 mln zł), które pozwoli jeszcze w tym roku ruszyć z budową nowego szpitala psychiatrycznego w Ząbkach. Poza tym kontynuowany będzie projekt e-Zdrowie (12,7 mln zł wkładu własnego). Innym dużym przedsięwzięciem jest budowa systemu energii odnawialnej (kolektory słoneczne w mazowieckich szpitalach) – ponad 15 mln zł. W budżecie przewidziane są również kwoty, które są wkładem własnym do trwających już projektów z unijnym dofinansowaniem: na termomodernizację z wymianą oświetlenia budynków szpitala dziecięcego przy Niekłańskiej w Warszawie – ponad 804 tys. zł, termomodernizację jednego z pawilonów szpitalnych szpitalu wojewódzkim im. dr. Barbary Borzym w Radomiu (ok. 253,6 tys. zł), modernizację oddziału przyjęciowego w Szpitalu Tworkowskim w Pruszkowie (21,9 tys. zł) i kompleksową informatyzację Szpitala Kolejowego w Pruszkowie (193 tys. zł).
Mniejsze „janosikowe” pozwoliło zwiększyć dotacje instytucjom kultury. Poza tym część z nich realizuje właśnie różnego typu inwestycje, które zostaną wsparte z budżetu województwa. Ponad pół miliona złotych zaplanowanych jest na modernizację z elementami przebudowy zabytkowego budynku Teatru Polskiego im. Arnolda Szyfmana w Warszawie. Prawie 11,85 mln zł stanowi wkład z budżetu województwa na rozbudowę i modernizację Biblioteki Głównej Województwa Mazowieckiego / Biblioteki Publicznej m.st. Warszawy. Inne planowane inwestycje to rewitalizacja i modernizacja Cytadeli Warszawskiej (oddziału Muzeum Niepodległości) – 997 tys. zł, budowa centrum kulturalno-rekreacyjnego w Muzeum Wsi Mazowieckiej w Sierpcu – 4,15 mln zł, adaptacja budynku kościoła ewangelicko-augsburskiego w Wiączeminie Polskim na potrzeby skansenu osadnictwa nadwiślańskiego (projekt Muzeum Mazowieckiego w Płocku – 247,4 tys. zł, wyposażenie specjalistyczne dla Muzeum Azji i Pacyfiku w Warszawie – 492,5 tys. zł i budowa pracowni konserwacji drewna archeologicznego w Państwowym Muzeum Archeologicznym w Warszawie – 1,5 mln zł.
We wrześniu Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie uchylił cztery decyzje ministerstwa finansów dotyczące niezapłaconych przez Mazowsze rat „janosikowego” za 2013 r. Mazowsze wówczas nie miało wystarczająco wysokich wpływów podatkowych, aby zapłacić „janosikowe”. Mimo to ministerstwo konsekwentnie żądało pieniędzy, a ostatecznie w kwietniu 2014 r. zajęło konta Mazowsza, ściągając z nich niezapłaconą ratę grudniowego „janosikowego”. Wyrok WSA mówi, że nie miało takiego prawa. Sąd stwierdził, że MF powinien brać pod uwagę bieżącą sytuację finansową województwa, a 18 miesięcy, o których była mowa w wyroku Trybunału, to czas dla ustawodawcy na naprawę przepisów, a nie ściąganie pieniędzy. Sąd przy tej okazji ustalił proporcje wpłat, uznając, że województwo powinno z bieżących dochodów z tytułu podatku PIT I CIT oddawać maksymalnie ich 30 proc.
W efekcie wyrok w WSA oraz orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego zarząd województwa przesłał do ministerstwa pismo przesądowe, domagając się zwrotu nadpłaconego przez lata „janosikowego” – od 2006 r. Mazowsze zapłaciło o ponad 1,82 mld zł więcej niż powinno, zadłużając się dla tych wpłat i ograniczając wydatki na własne funkcjonowanie i rozwój.
Odzyskanie 1,82 mld zł pozwoli nie tylko pokryć część zobowiązań, ale przede wszystkim inwestować w rozwój regionu i finansować na odpowiednim poziomie działalność swoich instytucji m.in. kultury, oświaty, a także powrócić do większych dotacji dla organizacji pozarządowych.
Inf. pras.
[MSz]
Kwiecień 2024
