Jest to jedyny tego rodzaju popularnonaukowy periodyk na obszarze południowego Podlasia. – Niewielu wówczas wierzyło, że się utrzyma. A jednak przetrwał i funkcjonuje dalej, wzbogacając kulturowy dorobek Ziemi Sławatyckiej, upowszechniając wiedzę o czasach minionych, dokumentując dorobek dnia dzisiejszego. – mówi Bolesław Szulej i dodaje – Warte zauważenia jest to, że wydawnictwo w znaczącym stopniu przyczyniło się do intelektualnego pobudzenia środowiska lokalnego, ożywienia społecznego w naszej „Małej Ojczyźnie”. Wydawnictwa pozwoliło też na powrót do korzeni wielu sławatyckim „emigrantom”, stąd wywodzącym się, a mieszkającym obecnie w różnych częściach kraju. Wiele tych powrotów, również na łamy naszego rocznika, było niezwykle wzruszających, sentymentalnych, z przysłowiową łezką w oku – podsumował sekretarz redakcji.
W tym roku rocznik „Nadbużańskie Sławatycze” obchodzi skromny jubileusz 20-lecia istnienia. – Cieszy fakt, że „Nadbużańskie Sławatycze” przyczyniły się do zwiększenia liczby publikacji o ziemiach nadbużańskich, że w kręgu pisarskim zaistnieli członkowie naszych rodzin, sąsiedzi, znajomi … znajomi znajomych – dodał Bolesław Szulej.
W XX numerze rocznika „Nadbużańskie Sławatycze” znalazła się niezwykła pamiątka związana z początkami Sławatycz. Otóż prof. Feliks Kiryk, pracujący od ponad 20 lat nad inwentaryzacją zasobów archiwalnych rękopisów sandomierskiej kapituły katedralnej, odnalazł wśród kilkunastu przywilejów królewskich w języku ruskim, dokument papierowy z zachowaną nieco pokruszoną pieczęcią. Napis na pergaminie głosi:
„1520, 31 października, Kraków
Zygmunt I król polski etc. zezwala Boguszowi (Bohuszowi) Bohowitynowiczowi, marszałkowi i pisarzowi hospodarskiemu oraz dzierżawcy kamienieckiemu na lokację miasta w Sławatyczach nad Bugiem z targiem i karczmą oraz zbudowanie zamku”
Jak wyjaśnił Bolesław Szulej, dyrektor GOK w Sławatyczach, dyrektor Archiwum Diecezji Sandomierskiej, ks. dr Piotr Tylec, udostępnił „od ręki” skan tego dokumentu, by mógł zostać opublikowany w tym numerze, jeszcze przed 500 rocznicą, która przypadała 31 października 2020 roku. – Kto by mógł przypuszczać, że dokument lokacyjny naszych Sławatycz znajdziemy w pięknym Sandomierzu. Podpisał go Król Zygmunt I Stary. Dziś jesteśmy jednym z nielicznych byłych miasteczek Podlasia, których zezwolenie na lokację jest zachowane w oryginale. Ten numer rocznika, będzie też na najbliższe dziesięciolecia przewodnikiem i źródłem wiedzy dla wszystkich miłośników historii naszego regionu, dzięki opracowaniu Pana prof. Krzysztofa Pietkiewicza „Zagadkowa transakcja..” Jest to szczegółowe opracowanie dziejów Sławatycz okresu Bohowitynowiczów w oparciu o najstarsze źródła epoki – podkreślił Bolesław Szulej.
Redakcja rocznika „Nadbużańskie Sławatycze” nadal zamierza pracować nad publikacją, tak aby mieszkańcom jak i gościom przybliżać historię oraz ciekawostki Ziemi Sławatyckiej.
W planach są m.in.:
- podjęcie prace nad udostępnieniem czytelnikom znajdujących się w archiwach dokumentów rękopisów z XVI, XVII i XVIII wieku dotyczących Sławatycz
- przybliżenie historii szkolnictwa w Sławatyczach w latach 1865-1914 jak również w latach 1918-1939
- zaprezentowanie osiągnięć i zamierzeń samorządu w zakresie rozwoju społeczności lokalnej.
Bolesław Szulej, sekretarz redakcji podkreślił, że gdyby nie wsparcie władz samorządu Gminy Sławatycze, przedsięwzięcie to nie miało szans na powodzenie. – Wyrazy uznania należą się również pracownikom sławatyckich instytucji kultury i oświaty, członkom Kolegium Redakcyjnego, autorom wielu interesujących artykułów, którymi mogliśmy się dzielić z Czytelnikami – podsumował Bolesław Szulej.
W roczniku "Nadbużańskie Sławatycze" znajdują się również zdjęcia naszej redakcyjnej koleżanki Izabeli Chajkaluk.
ICH/Sławatycze [ja]
Styczeń 2021
