Krzysztof Iwaniuk: Tak, to bardzo dobre pytanie. Były zapewnienia, że ta cena zostanie jeszcze w tym roku taka sama. Nie wiadomo co będzie w przyszłości, ale okazuje się, że dobrze, że mamy podpisaną umowę, ponieważ ktoś kto nie zrobił tego w ubiegłym roku, to dzisiaj zdarzają się w Polsce takie sytuacje, że na ogłoszone przetargi nie ma chętnych na dostawę energii dla konkretnych gmin. Jak sobie wyobrazić dzisiaj życie bez prądu w szkole, w urzędzie, w oświetleniu ulicznym na ujęciu wody itd.? To jest dość poważny problem. My już w tej chwili na komisji wspólnej prosimy, aby na każdej komisji na początku była informacja na ten temat. Nie możemy się doczekać jak ten rok mamy przerwać w tym zakresie, bo firmy energetyczne mają swoje ceny, dystrybutorzy na razie są najbardziej stabilni w tym zakresie i nie podnieśli cen, ale mimo wszystko to jest wyzwanie, które wcześniej czy później będzie nas dotykało. I to się musi przełożyć na wszelkiego rodzaju usługi. Pamiętajmy, że w kosztach jakichkolwiek usług publicznych są koszty energii. Jeżeli one będą rosły, to nie mam najmniejszych wątpliwości, że jeśli firma ma nie splajtować, to musi tę cenę uwzględniać.
Przedsiębiorstwa, które wcześniej rozstrzygnęły przetargi płacą mniej, ale są i takie, u których podwyżka wyniosła ponad 100 procent.
K.I: Tu się bardzo skarżą nasi przedsiębiorcy, bo ja też znam takie firmy np. działające na terenie naszej gminy, które płacą powyżej 120 procent od nowego roku, czyli koszty są jeszcze wyższe niż w naszym przypadku, gdzie przetarg rozstrzygnęliśmy w grudniu. To też się znowu przekłada na produkty, które wytwarzają czy usługi, które świadczą. Energia elektryczna jest wszędzie i jest ona stosunkowo droga. Trudno sobie wyobrazić, że będziemy mieli wszędzie agregaty w każdej szkole czy przy każdej lampie ulicznej. Tak się nie zdarzy, ale już cena energii rzeczywiście tak, chyba że będzie wzrastać też cena paliwa, to ona zaczyna być porównywalna do tej wytwarzanej we własnym zakresie. Dlatego też Związek Gmin Wiejskich bardzo mocno podkreśla, że powinniśmy uczestniczyć w tej dyskusji o naszym „czarnym złocie”, czyli węglu kamiennym i budowaniu tych gmachów nowych elektrowni, potem tracenia energii w rzekach i na przesyle. Myślę, że powinniśmy się wzorować na tych państwach, które są trochę do przodu w stosunku do nas, żeby jak najwięcej robić elektrociepłowni blokowych, stworzyć jak najwięcej małych wytwórców energii i przy okazji zagospodarować ciepło. Przede wszystkim bardzo dużo energii marnujemy i przez to sam ten produkt czysty jest bardzo drogi. Jeżeli 60 procent ciepła jest zrzucane do rzeki, to jest w kosztach ceny energii, potem jeszcze tracimy 40 procent na przesyle. Poza tym jest jeszcze problem linii napowietrznych, szczególnie tu na wschodzie, gdzie mamy najniższe zaludnienie. I jak słyszymy, że 50 lat trzeba modernizować linie, żeby dojść do standardu wymaganego dzisiaj w XXI wielu, to jest okres dla nas bardzo długi.
Rząd obiecywał renegocjację umów dla samorządów, ale na obiecankach chyba się skończyło?
K.I: I dlatego będziemy o tym przypominać nie tylko na komisji wspólnej. Jest prośba o spotkanie z premierem, bo pojawiają się jeszcze inne elementy, które będą nam tę sytuację komplikowały np. zmiana stawki PIT przekłada się bezpośrednio na nasze dochody, pomysł jeżdżenia pustych autobusów, czyli odtwarzania linii komunikacyjnych jest jakąś abstrakcją. Sprawy dotyczące energii to również sprawa szkół, podwyżki nauczycieli nie pokrywają się z subwencją nawet tych, które są już obiecane i uzgodnione, także nie wszystkie samorządy będą w stanie do tego dopłacić, bo nadwyżki operacyjne coraz bardziej się zmniejszają i jest pewna ściana, gdzie dalej robi się sytuacja na tyle poważna, że istota samorządu może być zagrożona. Bo jeżeli nie będzie nadwyżki operacyjnej, to nad czym tu radzić na sesjach, jak tylko połatać bieżące rachunki? To chyba nie o to chodziło.
Dlatego właśnie organizacje samorządowe chcą wiedzieć, co rząd zamierza zrobić w tej sprawie.
K.I: Bardzo byśmy chcieli zmienić w ogóle formę dialogu z rządem. Wszyscy to podkreślają. Ten 4 czerwca też powinien być świętem przypominającym istotę samorządności, która była odtworzona w pierwszym sejmie kontraktowym 30 lat temu. Chcemy, żeby rzeczywiście rząd nie mówił o nas, a do nas, my też chcemy do rządu mówić, a nie o rządzie. I chcielibyśmy bardzo, żeby to był dialog, z którego będzie wynikało lepsze, stabilniejsze prawo, i że nie będziemy konkurować kto daje, tylko będziemy tworzyć warunki i zasady, które rzeczywiście przysporzą Rzeczypospolitej konkretnych rozwiązań. I to marzenie, żeby ta stabilność prawa była trochę większa.
ICH/Kobylany
Kwiecień 2024
